STANOWISKO

Międzyzakładowej Organizacji NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu
w sprawie zasad rozliczania godzin ponadwymiarowych oraz organizowania konferencji rady pedagogicznej

Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w tygodniach z dniami wolnymi od pracy

Związek Zawodowy NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu przypomina, że od dnia 1 września 2025 r. obowiązuje nowe brzmienie art. 35 ust. 3a ustawy – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2025 r. poz. 1191), które stanowi:

„W tygodniach, w których przypadają dni ustawowo wolne od pracy, za podstawę ustalenia liczby godzin ponadwymiarowych przyjmuje się tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć określony w art. 42 ust. 3.”

Oznacza to, że dni ustawowo wolne od pracy (np. święta, 14 października – Dzień Edukacji Narodowej, dni dyrektorskie czy rekolekcje) nie mogą powodować obniżenia liczby godzin ponadwymiarowych, a tym samym – obniżenia wynagrodzenia nauczycieli.

Związek stoi na stanowisku, że nauczyciel, który w danym tygodniu realizuje zajęcia dydaktyczne lub opiekuńcze, ma prawo do pełnego wynagrodzenia za zaplanowane godziny ponadwymiarowe, nawet jeśli w tym tygodniu wystąpiły dni wolne od zajęć dydaktycznych.

Konferencje rady pedagogicznej

Zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy – Karta Nauczyciela, do obowiązków nauczyciela należy uczestnictwo w zebraniach i pracach rady pedagogicznej oraz w doskonaleniu zawodowym.
Nie ma natomiast przepisu nakazującego, aby konferencje rady pedagogicznej odbywały się po zajęciach dydaktycznych.

Oznacza to, że:

• konferencja może odbyć się w czasie planowych zajęć lekcyjnych,
• dyrektor może wówczas zawiesić zajęcia w danym dniu lub godzinach w celu przeprowadzenia konferencji,
• jeśli jednak nauczyciel miał zaplanowane godziny ponadwymiarowe, nie powinien tracić wynagrodzenia za ten czas, ponieważ jego czas pracy jest wykorzystany zgodnie z poleceniem służbowym dyrektora (art. 42 ust. 2 pkt 2 KN).

Stanowisko Związku

Międzyzakładowa Organizacja NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu zwraca uwagę, że:

• obniżanie wynagrodzenia nauczycieli za godziny ponadwymiarowe w tygodniach z dniami wolnymi od pracy jest niezgodne z Kartą Nauczyciela,
• organizowanie konferencji w czasie zajęć nie może powodować uszczerbku finansowego dla nauczycieli,
• zgodnie z art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela, każda praca wykonywana w ramach obowiązków służbowych musi być właściwie wynagradzana.

Związek stoi na stanowisku, że:

„Nauczyciel nie może ponosić strat finansowych z powodu decyzji organizacyjnych dyrektora lub organu prowadzącego. Wszelkie działania ograniczające wypłatę godzin ponadwymiarowych są nie tylko niezgodne z prawem, ale stanowią również formę dyskryminacji zawodowej.”

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2025 r. poz. 1191):
  • art. 30 ust. 6
  • art. 35 ust. 3a
  • art. 42 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 3
• Rozporządzenie MEN w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 1997)– określa dni wolne od zajęć dydaktycznych.

Od 1 września 2025 r. weszły w życie zmienione zasady ustalania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, zgodnie z nowelizacją ustawy – Karta Nauczyciela (Dz.U. 2025 poz. 1191).

Nowe brzmienie art. 35 ust. 3a Karty Nauczyciela wprowadza zasadę:

„W tygodniach, w których przypadają dni ustawowo wolne od pracy, za podstawę ustalenia liczby godzin ponadwymiarowych przyjmuje się tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć określony w art. 42 ust. 3.”

Co to oznacza w praktyce:

• Dotychczas część organów prowadzących lub dyrektorów pomniejszała liczbę godzin ponadwymiarowych, jeśli w danym tygodniu był np. dzień wolny (święto, egzamin, rekolekcje, Dzień Edukacji Narodowej).
• Od 1 września 2025 r. nie wolno już tego robić – liczba godzin ponadwymiarowych powinna być liczona w pełnym wymiarze tygodniowym, niezależnie od wystąpienia dnia wolnego.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2025 r. poz. 1191)
  • art. 35 ust. 3a (nowelizowany)
  • art. 42 ust. 3– określa tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.

Wniosek:

Zatem od 1.09.2025 r. obowiązuje jednoznaczna zasada:

Dni ustawowo wolne od pracy nie obniżają liczby godzin ponadwymiarowych i nie mają wpływu na wynagrodzenie za nie.

STANOWISKO

Międzyzakładowej Organizacji NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu
w sprawie niekorzystnych zasad wynagradzania nauczycieli za godziny ponadwymiarowe w czasie nieobecności klasy z przyczyn organizacyjnych (np. wycieczek szkolnych)

Wprowadzenie

Międzyzakładowa Organizacja NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu wyraża głębokie zaniepokojenie wprowadzonymi przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zasadami rozliczania godzin ponadwymiarowych nauczycieli w sytuacjach, gdy zajęcia nie odbywają się z przyczyn niezależnych od nauczyciela — w szczególności z powodu wycieczek szkolnych, rekolekcji, konkursów, zawodów sportowych lub innych wydarzeń organizowanych przez szkołę.

W efekcie tych regulacji w wielu placówkach zaniechano organizacji wycieczek szkolnych, a nauczyciele — z obawy o utratę części wynagrodzenia — rezygnują z zaangażowania w działalność wychowawczą poza szkołą, która dotąd stanowiła istotny element realizacji zadań oświatowych.

Stanowisko Związku

Związek Zawodowy NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu stanowczo sprzeciwia się obecnym zasadom obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, które de facto karzą nauczycieli za aktywność wychowawczą i zaangażowanie w życie szkoły.

Zasady te są sprzeczne z:

• art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2023 r. poz. 984 z późn. zm.),

• art. 81 §1 Kodeksu pracy,
  zgodnie z którymi nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia, jeśli był gotowy do pracy, lecz nie mógł jej wykonać z przyczyn od siebie niezależnych.

Nieobecność klasy spowodowana decyzją szkoły (np. wycieczką czy inną formą realizacji programu wychowawczego) jest właśnie taką sytuacją.
Nauczyciel pozostaje w pracy, jest do dyspozycji dyrektora i gotowy do realizacji innych obowiązków.

Odbieranie w takiej sytuacji prawa do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe jest nie tylko sprzeczne z prawem, ale także demotywujące i niesprawiedliwe społecznie.

Skutki obecnych regulacji

W praktyce wprowadzone przez MEN zasady spowodowały:

• ograniczenie liczby organizowanych wycieczek szkolnych i wyjazdów edukacyjnych,

• zniechęcenie nauczycieli do aktywności wychowawczej i społecznej,

• narastanie konfliktów pomiędzy nauczycielami a dyrekcją szkół,

• faktyczną dyskryminację nauczycieli przedmiotów, w których występuje większa liczba godzin ponadwymiarowych.

Związek przypomina, że wycieczki szkolne są integralną częścią procesu dydaktyczno-wychowawczego i służą realizacji podstawy programowej, rozwijaniu kompetencji społecznych, patriotycznych i kulturowych uczniów.
Obciążanie nauczycieli kosztami tych działań — poprzez pozbawianie ich części wynagrodzenia — stoi w jawnej sprzeczności z deklaracjami Ministerstwa o „wspieraniu aktywności nauczycieli”.

Wniosek Związku

Związek Zawodowy NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu apeluje do Ministerstwa Edukacji Narodowej o:

1. Przywrócenie zasad wynagradzania nauczycieli zgodnych z Kartą Nauczyciela i Kodeksem pracy, gwarantujących wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w przypadku gotowości do pracy.

2. Wydanie jednoznacznych wytycznych dla organów prowadzących i dyrektorów szkół, aby nie dochodziło do nieuprawnionych potrąceń wynagrodzeń.

3. Zaprzestanie przerzucania kosztów organizacyjnych szkoły na nauczycieli, którzy i tak należą do grupy zawodowej o jednym z najniższych wynagrodzeń w Europie.

Podsumowanie

MEN, wprowadzając obecne rozwiązania, wykazało się brakiem zrozumienia dla realiów pracy w szkołach i dla specyfiki zawodu nauczyciela.
Trudno oczekiwać, by nauczyciele, którzy ponoszą pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo dzieci podczas wycieczek, godzili się jednocześnie na utratę części wynagrodzenia.
Nie jest to przejaw „racjonalizacji wydatków”, lecz dyskryminacja i brak poszanowania dla pracy pedagogów.

Związek Zawodowy NSZZ „Solidarność” domaga się przywrócenia zasad sprawiedliwego wynagradzania, które nie zniechęcają nauczycieli do działalności wychowawczej i społecznej.

STANOWISKO

Międzyzakładowej Organizacji NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu
dotyczące niewypłacania nauczycielom świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

Międzyzakładowa Organizacja NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu wyraża zdecydowany sprzeciw wobec praktyki niewypłacania nauczycielom świadczenia socjalnego z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (tzw. „wczasów pod gruszą”), uzasadnianej przez niektórych dyrektorów szkół faktem otrzymywania przez nauczycieli tzw. „świadczenia urlopowego” wynikającego z Karty Nauczyciela.

Takie działanie jest bezprawne, niezgodne z obowiązującymi przepisami oraz stanowi formę dyskryminacji nauczycieli jako grupy zawodowej.

1. Dwa różne świadczenia – dwie różne podstawy prawne

Przypominamy, że:

• świadczenie urlopowenauczyciela (art. 53 ust. 1a Karty Nauczyciela) jest świadczeniem o charakterze płacowym, przysługującym z mocy ustawy każdemu nauczycielowi zatrudnionemu w placówce oświatowej w wymiarze co najmniej pół etatu, niezależnie od sytuacji materialnej,
• natomiast świadczenie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o ZFŚS) ma charakter socjalny, a jego wysokość i przyznanie zależą od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika.

Są to zatem dwa odrębne świadczenia, finansowane z różnych źródeł i regulowane odrębnymi przepisami.

Odmowa przyznania świadczenia socjalnego nauczycielom z powodu wypłaty świadczenia urlopowego z Karty Nauczyciela nie ma żadnego uzasadnienia prawnego.

2. Naruszenie ustawy o ZFŚS i zasad równego traktowania

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS:

„Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej.”

Oznacza to, że jedynym kryterium przyznania świadczenia z ZFŚS jest sytuacja socjalna pracownika, a nie fakt otrzymania innego świadczenia ustawowego.
Pomijanie nauczycieli przy podziale środków funduszu jest naruszeniem tej ustawy i może stanowić czyn nierównego traktowania w zatrudnieniu w rozumieniu art. 183a §1 Kodeksu pracy.

3. Nauczyciel ma takie samo prawo do korzystania z funduszu jak inni pracownicy szkoły

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS, osobami uprawnionymi do korzystania ze świadczeń funduszu są wszyscy pracownicy, niezależnie od zajmowanego stanowiska.
Tym samym nauczyciel ma takie samo prawo do otrzymania świadczenia socjalnego jak pracownik administracji, obsługi czy innego działu szkoły.
Odmienne traktowanie nauczycieli jest formą dyskryminacji zawodowej, a więc narusza art. 32 Konstytucji RP, który gwarantuje równość wobec prawa.

4. Obowiązek dyrektora

Dyrektor szkoły, jako administrator środków funduszu, jest zobowiązany do gospodarowania nimi zgodnie z przepisami prawa i regulaminem ZFŚS obowiązującym w placówce.
Wszelkie decyzje dotyczące przyznania lub odmowy przyznania świadczenia muszą być uzasadnione kryteriami socjalnymi, a nie innymi, dowolnie ustalonymi przesłankami.

Nieprzestrzeganie tego obowiązku może skutkować odpowiedzialnością pracodawcy za naruszenie przepisów prawa pracy oraz zasad gospodarowania środkami publicznymi.

5. Stanowisko Związku

Związek „Solidarność” stanowczo domaga się:

1. Przywrócenia prawidłowego i zgodnego z prawem przyznawania świadczeń z ZFŚS nauczycielom,
2. Zaprzestania praktyk dyskryminacyjnychwobec tej grupy zawodowej,
3. Uwzględniania nauczycieli w podziale środków funduszu na równych zasadachz pozostałymi pracownikami szkoły.

Podstawa prawna:

• art. 53 ust. 1a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela
• ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 288)
• art. 183a §1 i art. 183b Kodeksu pracy – zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu
• art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

Czym się różni wycieczka od delegacji ?

Delegacja (podróż służbowa)

Podstawa prawna:

• art. 77⁵ Kodeksu pracy,
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r.
  w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. 2013 poz. 167).

Charakterystyka:

• Dotyczy pracownika (np. nauczyciela, dyrektora, pracownika administracji).

• Celem jest wykonanie polecenia służbowego poza miejscem stałej pracy (np. udział w szkoleniu, konferencji, konkursie, wyjeździe z uczniami jako opiekun).

• Delegacja jest podróżą służbową, a więc:

  • wymaga polecenia wyjazdu służbowego,

  • przysługuje zwrot kosztów podróży, dieta, ewentualnie nocleg,

  • czas delegacji zalicza się do czasu pracy.

• Odpowiedzialność ponosi pracownik dorosły (np. nauczyciel).

Przykłady delegacji:

• Nauczyciel jedzie na szkolenie metodyczne do Krakowa.

• Dyrektor uczestniczy w naradzie w kuratorium.

• Opiekun towarzyszy uczniom w zawodach sportowych w roli nauczyciel

Wycieczka szkolna

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25 maja 2018 r.
  w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz.U. 2018 poz. 1055).

Charakterystyka:

• Dotyczy uczniów i ma cel dydaktyczny, wychowawczy lub rekreacyjny.

• Wycieczka jest formą realizacji programu nauczania lub wychowania.

• Wymaga:

  • karty wycieczki,

  • zgody dyrektora szkoły,

  • zgody rodziców/opiekunów prawnych uczniów,

  • opieki nauczycieli/opiekunów.

• Finansowanie może pochodzić z:

  • środków rodziców,

  • szkoły,

  • sponsorów.

• Nauczyciele uczestniczący w wycieczce są w delegacji służbowej, ale uczestnicy (uczniowie) są po prostu na wycieczce.

Przykłady wycieczki:

• Klasa 7 jedzie do Krakowa zwiedzić Wawel i Muzeum Narodowe.

• Uczniowie technikum jadą na wycieczkę zawodową do zakładu produkcyjnego.

Różnice w skrócie

Tak. Nauczyciel wyjeżdżający na wycieczkę z klasą jest formalnie w delegacji służbowej.
 

Podstawa prawna:

1. Art. 77⁵ § 1 Kodeksu pracy:

„Pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub stałe miejsce pracy, przysługuje należność na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.”

1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25 maja 2018 r.
   w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz.U. 2018 poz. 1055).

 Co to oznacza w praktyce

• Dyrektor szkoły wydaje nauczycielowi polecenie wyjazdu służbowego (delegację) w związku z pełnieniem obowiązków opiekuna wycieczki.
• Nauczyciel w czasie wycieczki:
  • pełni obowiązki służbowe,
  • sprawuje opiekę nad uczniami,
  • reprezentuje szkołę.

Dlatego jest to wyjazd służbowy (delegacja), a nie „czas prywatny” czy „wolontariat”.

Co przysługuje nauczycielowi w delegacji

Zgodnie z przepisami:

• dieta– jeśli wyjazd trwa ponad 8 godzin (rozporządzenie MPiPS z 29.01.2013 r.),
• zwrot kosztów podróży(bilet, dojazd, paliwo),
• ewentualny zwrot kosztów noclegu,
• zaliczenie czasu opieki nad uczniami do czasu pracy(choć często w praktyce nie jest to liczone godzinowo, tylko uznaniowo jako zadanie służbowe).

Dokumentacja, którą powinien mieć nauczyciel

1. Karta wycieczki– zatwierdzona przez dyrektora szkoły.
2. Lista uczestników.
3. Zgody rodziców.
4. Polecenie wyjazdu służbowego / delegacja.
5. Rozliczenie kosztów(jeśli poniósł jakieś wydatki).

Podsumowanie

Wycieczka klasowa jako delegacja dla nauczyciela, czy należą się z tego tytułu pieniądze za godziny ponadwymiarowe ?

1. Wycieczka szkolna = delegacja służbowa

Tak, nauczyciel pełniący opiekę nad uczniami podczas wycieczki działa na polecenie dyrektora, więc formalnie jest w podróży służbowej (delegacji).

️ Podstawa prawna:

• art. 77⁵ § 1 Kodeksu pracy,
• rozporządzenie MEN z 25 maja 2018 r.w sprawie krajoznawstwa i turystyki.

Ale – delegacja nie oznacza automatycznie wypłaty godzin ponadwymiarowych.

2. Czy za wycieczkę przysługują godziny ponadwymiarowe?

Zasadniczo nie.
Wycieczka jest traktowana jako zadanie służbowe, a nie jako prowadzenie zajęć dydaktycznych, więc:

 Godziny spędzone na wycieczce nie są godzinami ponadwymiarowymi, nawet jeśli trwają dłużej niż zwykły czas pracy w szkole.

Powód:

• godziny ponadwymiarowe to zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze prowadzone zamiast innego nauczyciela lub ponad pensum (art. 35 Karty Nauczyciela),
• podczas wycieczki nauczyciel nie prowadzi lekcji, lecz realizuje inne zadanie zlecone przez dyrektora (opieka, wychowanie, bezpieczeństwo).

3. Co w takim razie przysługuje nauczycielowi?

Zamiast godzin ponadwymiarowych, nauczycielowi przysługuje:

1. Dieta i zwrot kosztów podróży– na zasadach delegacji (rozporządzenie MPiPS z 29 stycznia 2013 r.),
2. Ewentualnie dzień wolny– jeśli czas wycieczki wykracza poza zwykły wymiar zajęć lub obejmuje weekend, dyrektor może udzielić dnia wolnego za opiekę,
3. Zaliczenie czasu wycieczki jako wykonywania obowiązków służbowych– czyli nie jest to czas wolny nauczyciela.

4. Co może zrobić dyrektor (w gestii szkoły):

• wydać polecenie służbowe (delegację) z dietą i rozliczeniem kosztów,
• przyznać czas wolnyw zamian za dłuższy pobyt z uczniami,
• wyjątkowo (jeśli pozwala regulamin wynagradzania) – nagrodę lub dodatek uznaniowy za szczególne zaangażowanie.

5. Przykładowe sformułowanie dla pisma / informacji:

Udział nauczyciela w wycieczce szkolnej jest wykonywaniem obowiązków służbowych w ramach podróży służbowej, a czas opieki nad uczniami nie stanowi godzin ponadwymiarowych w rozumieniu art. 35 Karty Nauczyciela. Nauczycielowi przysługuje natomiast dieta oraz zwrot kosztów podróży zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Podsumowanie

Nauczyciel na wycieczce jest opiekunem i wychowawcą, czyli spełnia kryteria godziny ponadwymiarowej

 1. Co mówi Karta Nauczyciela?

Art. 35 ust. 2 Karty Nauczyciela:
„Godzinami ponadwymiarowymi są godziny zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, realizowanych ponad tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin.”

Zatem — formalnie — opieka nad uczniami może być godziną opiekuńczą, ale tylko wtedy, gdy:

• jest to zajęcie przewidziane w planie pracy szkoły,
• odbywa się na terenie szkoły,
• dotyczy zajęć zorganizowanych w ramach planu lekcji.

2. Wycieczka = podróż służbowa, nie planowe zajęcia

Ministerstwo Edukacji i Państwowa Inspekcja Pracy od lat wskazują, że:

„Opieka nad uczniami podczas wycieczki jest wykonywaniem innych zadań statutowych szkoły, a nie realizacją zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych w rozumieniu art. 35 KN.”

Czyli:

• wycieczka nie jest realizacją planowych godzin z pensum,
• więc czas spędzony z uczniami nie wchodzi do rozliczenia godzin ponadwymiarowych,
• tylko jest traktowany jako wykonanie zadań służbowych z polecenia dyrektora (czyli delegacja).

3. Ale: opieka wychowawcza jest faktycznie realizowana

Jest całkowitą racją, że wychowawca/opiekun:

• sprawuje opiekę nad uczniami,
• odpowiada za bezpieczeństwo,
• prowadzi działania wychowawcze.

 Dlatego treściowo to są zajęcia wychowawcze i opiekuńcze, ale prawnie nie są to godziny lekcyjne – a więc nie kwalifikują się jako godziny ponadwymiarowe.

To nonsens z punktu widzenia logiki pracy nauczyciela, ale tak właśnie interpretują to przepisy.

4. Co przysługuje zamiast tego?

Zamiast godzin ponadwymiarowych:

• nauczyciel powinien otrzymać delegację służbową z dietą,
• lub dzień wolny (równoważnik za opiekę w czasie pozalekcyjnym),
• a w uzasadnionych przypadkach — nagrodę lub dodatek motywacyjny (na wniosek dyrektora).

To rozwiązanie potwierdza MEN w piśmie z 2016 r. oraz PIP w interpretacjach z 2018 i 2021 r..

5. Podsumowanie

Wnioski

 Rzeczywiście nauczyciel realizuje funkcje wychowawcze i opiekuńcze.
Jednak w praktyce, prawo traktuje wycieczkę nie jako rozszerzenie godzin pensum, lecz jako osobne zadanie służbowe w formie delegacji.

Ile diety powinien otrzymać nauczyciel za godzinę pracy i ile otrzymuje diety poseł?  Nauczycielom nikt nie wypłaca delegacji i czy jest to zgodne z przepisami?

1. Czy nauczyciel na wycieczce ma prawo do diety?

Tak, ma — zgodnie z przepisami o podróżach służbowych.
Nauczyciel pełniący funkcję opiekuna podczas wycieczki szkolnej wykonuje polecenie służbowe dyrektora poza miejscem pracy.

Podstawa prawna:

• art. 77⁵ § 1 Kodeksu pracy:

„Pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, przysługuje należność na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.”

• § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r.
  w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. 2013 poz. 167).

 2. Ile wynosi dieta dla nauczyciela?

Zgodnie z rozporządzeniem (Dz.U. 2013 poz. 167, § 7):

• dieta krajowa wynosi obecnie (2025 r.) 45 zł za dobę podróży służbowej,
• jeśli wycieczka trwa krócej:
  • do 8 godzin – bez diety,
  • od 8 do 12 godzin – ½ diety (22,50 zł),
  • powyżej 12 godzin – pełna dieta (45 zł).

Czyli za jednodniową wycieczkę szkolną trwającą np. 8:00–18:00, nauczycielowi przysługuje pełna dieta 45 zł.

3. A ile dostaje poseł?

Zupełnie inna skala.

Poseł (na podstawie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora):

• otrzymuje diety parlamentarne w wysokości 4 008,33 zł miesięcznie (2025 r.),
  – niezależnie od liczby dni „podróży służbowych”,
• ponadto ma ryczałty na podróże krajowe i zagraniczne, paliwo, zakwaterowanie,
• i nie musi się rozliczać z faktycznie poniesionych kosztów.

Porównując:
- nauczyciel opiekujący się uczniami przez 10–12 godzin na wycieczce może dostać 45 zł brutto,
- poseł — ok. 130 zł dziennie w przeliczeniu z diety miesięcznej + pełne zwroty kosztów.

4. Czy brak wypłaty diet nauczycielom jest zgodny z prawem?

Nie jest.

Jeśli nauczyciel:

• pełni funkcję opiekuna na wycieczce,
• ma podpisane polecenie wyjazdu służbowego (czyli „delegację”),
• wykonuje pracę poza miejscowością, w której znajduje się szkoła,

To dyrektor szkoły ma obowiązek rozliczyć wyjazd jako podróż służbową i wypłacić dietę — zgodnie z art. 77⁵ Kodeksu pracy.

Brak wypłaty może być naruszeniem praw pracowniczych i podlega kontroli Państwowej Inspekcji Pracy.

5. Co można powiedzieć lub napisać :

Nauczyciele, pełniąc obowiązki opiekunów podczas wycieczek szkolnych, wykonują zadania służbowe poza miejscem pracy i zgodnie z art. 77⁵ § 1 Kodeksu pracy powinni otrzymywać należności z tytułu podróży służbowej, w tym diety.
W praktyce w wielu szkołach należne diety nie są wypłacane, mimo że nauczyciele ponoszą koszty i pełnią opiekę przez wiele godzin, często w czasie wolnym od zajęć.
Sytuacja ta stoi w sprzeczności z obowiązującymi przepisami i zasadami równego traktowania pracowników sfery budżetowej.

Czy warto zabiegać o śmieszne 45 zł za dobę pracy będąc odpowiedzialnym za dzieci lub młodzież, gdy poseł odpowiada tylko za siebie?

Odpowiedź brzmi: tak, warto o to zabiegać — nie dla pieniędzy, tylko dla zasady i szacunku do własnej pracy.

Dlaczego warto, mimo że to „tylko” 45 zł.   WAŻNE!!!!!

1. To kwestia godności zawodowej, a nie kwoty.
   Jeśli nauczyciel ponosi pełną odpowiedzialność za życie i bezpieczeństwo uczniów, pracując po 12–16 godzin podczas wycieczki, to symboliczne 45 zł to uznanie, że ta praca w ogóle istnieje.
   Brak wypłaty to komunikat: „Twoja praca nie ma wartości.”
2. Poseł dostaje dietę niezależnie od tego, czy faktycznie pracuje,
   podczas gdy nauczyciel ma pod opieką dzieci, rozlicza się z dokumentacji, ponosi odpowiedzialność cywilną i karną — a mimo to nie otrzymuje nawet minimum ustawowego.
3. Zasada równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP)
   gwarantuje, że pracownicy budżetówki powinni być traktowani według tych samych norm, jeśli wykonują obowiązki służbowe poza miejscem pracy.
   Jeśli więc inne grupy zawodowe otrzymują diety, nauczyciele również powinni mieć to zapewnione.
4. To precedens.
   Jeśli środowisko nauczycielskie zacznie się domagać należnych diet, dyrektorzy i samorządy będą musieli uznać wycieczki za realną pracę służbową — a nie „społeczny obowiązek”.
5. To także kwestia bezpieczeństwa prawnego.
   Opiekun wycieczki odpowiada za zdrowie i życie uczniów. To jedna z największych odpowiedzialności, jakie można mieć w pracy.
   A skoro odpowiada jak funkcjonariusz publiczny, to należy mu się choć symboliczna rekompensata za czas, stres i obowiązki.

A poseł?

Poseł:

• dostaje 4 008 zł miesięcznej diety, niezależnie od tego, czy jest w pracy,
• ma darmowe przejazdy, noclegi i asystentów,
• nie odpowiada za nikogo poza sobą,
• a jego „obowiązek” to głosować kilka razy w miesiącu.

Nauczyciel:

• odpowiada za kilkanaście lub kilkadziesiąt istnień ludzkich,
• pracuje po 16 godzin na wycieczce,
• nie dostaje nic.

To nie kwestia pieniędzy — to kwestia sprawiedliwości.

W dniu 19 listopada  2025 r. o godz. 11.00 odbędzie się zebranie Zarządu Związku oraz Przewodniczących Kół w siedzibie Międzyzakładowej Organizacji NSZZ "Solidarność" Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu. Bardzo proszę o pilne przybycie na zebranie.

Z okazji Dnia Edukacji Narodowej
Międzyzakładowa Organizacja NSZZ „Solidarność”
Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu

ma zaszczyt zaprosić wszystkich Członków Związku
na spotkanie okolicznościowe, które odbędzie się

 Karczma „Pod Niedźwiedziem” w Węgierskiej Górce
 16 października 2025 r. (czwartek)
⏰ godz. 17.00

Prosimy o zgłaszanie swojej obecności do:

• Przewodniczących Kół Związkowych,

• Biura Związku,

• lub drogą mailową na adres: [ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. ]

✒️ Z wyrazami szacunku
Zarząd Międzyzakładowej Organizacji NSZZ „Solidarność”
Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu

W dniu 01 października  2025 r. o godz. 11.00 odbędzie się zebranie Zarządu Związku oraz Przewodniczących Kół w siedzibie Międzyzakładowej Organizacji NSZZ "Solidarność" Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu. Bardzo proszę o pilne przybycie na zebranie.

W związku z intensywnym początkiem roku szkolnego oraz Walnym Zebraniem Delegatów w Bielsku-Białej, zebranie zostaje przełożone na późniejszy termin, tj. 17 września 2025 r. o godz. 11.00. Spotkanie odbędzie się dla Zarządu Związku oraz Przewodniczących Kół w siedzibie Międzyzakładowej Organizacji NSZZ «Solidarność» Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu.

Bardzo proszę osoby, które jeszcze nie odebrały bonów podarunkowych o pilne zgłaszanie się do siedziby związku po ich odbiór. Nie ma możliwości wysłania kart podarunkowych, gdyż trzeba osobiście podpisać ich odbiór. Termin kart przypominam, jest ograniczony i wynosi sześć miesięcy.

Ze względu na egzaminy zawodowe uczniów zebranie odbędzie się w późniejszym terminie . W dniu 25 czerwca  2025 r. o godz. 11.00 odbędzie się zebranie Zarządu Związku oraz Przewodniczących Kół w siedzibie Międzyzakładowej Organizacji NSZZ "Solidarność" Pracowników Oświaty i Wychowania w Żywcu.